نورآباد یکی از شهرهای استان فارس در جنوب ایران است. این شهر مرکز شهرستان ممسنی است که در شمال باختری استان فارس قرار دارد و تنگه آنا یکی از زیباترین مناطق این شهرستان میباشد.
این شهرستان در دامنه رشته کوه زاگرس قرار گرفته است و دارای آب و هوای نسبتاً گرم و خشک میباشد.
نورآباد ممسنی دارای گردشگاههای فراوان از جمله رودخانه برمشور، کوه شاهنشین، تنگ گجستان و مناظر زیبای روستای بردنگان ، طبیعت زیبای درهٔ پل بریم، دشت الاکرمی ، روستای امامزاده پیرشمس و جنگلهای زیبای بلوط که در جای جای این شهرستان وجود دارد، میباشد.
تنگ آنا هم یکی از جاذبههای زیباو بکر این منطقه میباشد که به دلیل صعب العبور بودن همچنان بکر مانده است .تنگ در ارتفاع 1250 متری از سطح دریا و در میان صخره هایی بلند که بعضا بلندی دیوارههای آن به 200 متر نیز میرسد قرار گرفته است.
تنگه هرایرز با درهای ژرف و پرآب، در استان فارس و در مجاورت جاده شیراز - اهواز و در نزدیکی روستای هرایرز شهرستان ممسنی قرار گرفته و دارای جنگل بلوط، بنه و بادام است. روستای هرایرز در ۱۵کیلومتری جنوب شرقی شهر نورآباد ممسنی واقع شدهاست، این روستا که دارای قدمتی تاریخی است، دارای طبیعتی زیبا نیز میباشد که سالانه هزاران گردشگر را به خود جذب میکند. روستای هرا یرز در منطقهای کوهستانی واقع شدهاست و موقعیتی کوهپایهای دارد. در شرق و غرب اَن دو دروازه وجود داشته، که به همراه بافت بسیار قدیمی روستا، در اثر وقوع زلزلههای متعدد و عدم محفاظت، تنها خرابهای از اَن باقی ماندهاست.این روستا دارای یک قبرستان بسیار قدیمی است که در آن سنگ قبرهایی مربوط به قرن اول و دوم هجری دیده میشود.درکنار این قبور قدیمی، حرم منتسب به امامزاده علی نیز واقع شدهاست که همه ساله در روز عاشورا پذیرای عزاداران است.
کاخ جنجان واقع در نورآباد شهرستان ممسنی از توابع استان فارس و در مجاورت روستای جنجان ، با همکاری پژوهشکده باستانشناسی و دانشگاه سیدنی و به سرپرستی "علیرضا عسگری" و "دانیل پاتس" از زیر خاک سر برون آورده و بنایی بزرگ با ویژگیهای معماری تخت جمشید است.
از جایی که کاخ هخامنشی واقع شده به فاصله 800 متر رودخانه "فحلیان"میگذرد. در پشت این کاخ کوه "بالاسبز" دیده میشود و از آنجایی که هخامنشیان بناهای خود را در کنار کوهپایهها بنا میکردند. انتخاب این محل نیز بیدلیل نبوده است . بررسیهای باستانشناسی در سه دشت رستم، نورآباد و فهلیان تا کنون منجر به کشف 25 محوطه هخامنشی شده است که این موضوع اهمیت کشف کاخ جنجان را دو چندان میکند.
لیدوما یک محوطهٔ باستانی است که در شهرستان ممسنی در استان فارس قرار دارد. لیدوما همچنین نام یکی از شهرهایی است که در نوشتههای هخامنشی از آن نام برده شدهاست و در راه شاهی بین تخت جمشید و شوش قرار داشته است. در گلنوشتههای تخت جمشید از ۲۶ شهر میان تخت جمشید تا شوش نام برده شده است.
این اثر تاریخی احتمالاً مربوط به ۵۵۰ سال پیش از میلاد است. مساحت این محوطه باستانی در حدود یکهزار متر در ۵۰۰ متر مربع است که در بیشتر نقاط آن آثار باستانی یافت میشود و حتی شواهد به دست آمده درآن نشان از وجود تمدن تا پنج هزار سال پیش را نیز دارد. همچنین در غرب کاخ لیدوما و در ۳۵۰ متری آن تپهای باستانی واقع شده که بر روی آن کتیبهای سنگی وجود دارد.
بر اساس کاوشهای باستانشناسی که در سال ۱۳۸۵ توسط یک گروه باستان شناسی به سرپرستی علیرضا عسگری از ایران و پروفسور دانیل پاتس از دانشگاه سیدنی انجام شد محل شهر لیدوما در منطقهٔ فهلیان فارس در شهرستان نورآباد ممسنی در مجاورت روستای سروان (سورون)، در زیر تپهای که در گفتار محلی از آن به قلعه کلی یاد میکنند، کشف شد.
روستای برم سیاه ، روستایی از توابع بخش ماهور میلانی شهرستان ممسنی در استان فارس ایران میباشد.
کلمه برم سیاه: مشتق از برم عمیق یعنی گودال بسیار بزرگی که آب بسیار فراوان در آن جمع بوده و چون عمقش زیاد بوده این حوضچه آبی، سیاه به نظر میرسیده، به همین خاطر حدود صد و شصت الی صد و هفتاد سال پیش این منطقه بنام برم سیاه به ثبت رسیده است. از نام قبلی این روستا اطلاعاتی در دسترس نیست، گویا این منطقه را سراب سیاه یا سراب بیشه گفته اند اما در اسناد معتبر دیده نشده است.
ساکنان قبلی این روستا تقریبا از زمان یک قرن و نیم پیش، پس از درگیری در مناطق مختلف استان فارس به این منطقه کوچ نموده و ساکن شده اند، اولین اولادی که پس از درهم شکستن ابن پهوندی که در منطقه جونکان اتراق داشته اند
آبشار بابامنیر در استان فارس و در جنوب روستای بابامنیر در بخش ماهور میلاتی، یکی از بخشهای شهرستان ممسنی قرار دارد. این آبشار تا روستای بابامنیر نه کیلومتر فاصله دارد و در کوه بزان از فراز دیواره ای عمودی به پایین میریزد.
در بخش ماهور ممسنی، با ورود به شهر بابامنیر از سمت نورآباد، پس از خروج از شهر، سمت چپ جاده اصلی، جاده ای فرعی خاکی وجود دارد که با طی پنج دقیقه مسیر به طبیعت زیبا و بکری وارد میشوید.
از آنجایی که این آبشار فصلی است و بعد از بارندگیها خصوصا در فصل زمستان و اوایل بهار سرازیر میشود، بهترین زمان برای تماشای آبشار، حداکثر سه روز پس از هر بارندگی میباشد.
در پایین آبشار یک حوضچه طبیعی ایجاد شده که در نتیجه آبهای جاری شده از کوه، تا چندین روز آب را به سمت درههای پایینتر جاری میسازد.
امامزاده بابامنیر واقع در استان فارس یک اثر تاریخی میباشد که در شهرستان ممسنی ، بخش ماهور میلاتی، روستای بابامنیر قرار دارد.
این بنا بقعه ای ساخته شده از مصالح گچ و سنگ میباشد که که بدون در نظر گرفتن فرم گنبد از نظر پلان شباهت زیادی به چهارطاقیهای دوره ساسانی دارد.
این چهارطاقی با استفاده از گوشواره به پلان هشت گوش تبدیل و گنبد بلند مخروطی دندانه دار بر روی آن استوار شده است.
گنبد امامزاده بابامنیر از نظر فرم قابل مقایسه با گنبد دانیال نبی در شوش و همچنین گنبد امامزاده شیرمرد در نور آباد ممسنی میباشد.
داخل بنا به وسیله گچ، اندود شده و تعمیرات بر روی بنا صورت گرفته است .در اینجا طاق و تویزهها از قوس تیزه دار استفاده شده و رو به روی اضلاع و دالانها در دیوار اصلی طاق نماهایی ایجاد شده است.
منطقه شکار ممنوع کوه دراء در استان فارس و در فاصله سی کیلومتری غرب شهرستان کازرون و چهل و دو کیلومتری جنوب شهرستان ممسنی واقع شده است. به دلیل وجود پناهگاه، آب و پوشش گیاهی مناسب و عدم تمرکز فعالیتهای کشاورزی و روستایی، این منطقه محیط مناسبی برای زیست گونههای جانوری محسوب میشود.
در این منطقه جانورانی همچون : کل و بز، قوچ و میش، گراز، تشی، خرگوش، روباه قرمز، شغال، کفتار، گرگ، خرس، پلنگ، کاراکال، گورکن، سنجاب، کبک، تیهو، هوبره، قمری، کبوتر جنگلی، کبوتر چاهی، چکاوک، بلبل خرما، چکچک سر سیاه، کمر کلی کوچک، سهره جنگلی، هدهد، سبزقبای هندی، زنبورخوار، کوکر، دلیجه، عقاب، قرقی، جغد کوچک و چاخلق زندگی میکنند.
منطقه حفاظت شده ماله گاله واقع در شهرستان ممسنی از توابع استان فارس با هدف حفاظت از رویشگاههای جنگلی طی مصوبه شماره صد و نود و سه شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) در تاریخ پانزدهم دی ماه سال هزار و سیصد و هفتاد و پنج با مساحت پنجاه و یک هزار و نهصد و پنجاه و چهار هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است. منطقه حفاظت شده ماله گاله در فاصله ده کیلومتری شهرستان شیراز، در شرق منطقه حفاظت شده ارژن و پریشان قرار دارد.
در این منطقه جاذبههای گردشگری زیادی وجود دارد، از جمله :
- امام زاده پیر غیب: این طور روایت شده، ایشان از نوادگان امام رضا (ع) میباشند که به همراه خواهر خود امامزاده پیربانو در زمان حمله خلفای عباسی به این منطقه پناه آورده اند و سپس غیب شده اند.
- قبرستانهای قدیمی که قدمت آنها حدودا به سیصد تا چهارصد سال پیش میرسد.
غار بله زار در فاصله دو کیلومتری شمال روستای بله زار که از توابع بخش دشمن زیاری شهرستان ممسنی از توابع استان فارس میباشد واقع شده است. غار بله زار دارای دو دهانه میباشد که دهانه اصلی آن در ارتفاع دو هزار و صد و چهار متری از سطح دریا قرار دارد. طول این غار هزار و پانصد متر و عمق آن بیست متر میباشد. این غار در اثر فرسایش آبی به وجود آمده و در تمام فصول سال آب مختصری درون غار به صورت جویبار جریان دارد و به دلیل این رطوبت دائمی در قسمتهایی از غار قارچ دیده میشود. در این غار جاندارنی همچون خفاش و عنکبوت زندگی میکنند. بله در گویش محلی به معنای ریشه مک (شیرین بیان) میباشد.